ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΑΠΟ PRIVATE EQUITY FUNDS ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Τα τελευταία χρόνια, ιδίως από την περίοδο της οικονομικής κρίσης, έκαναν περισσότερο αισθητή την παρουσία τους και στην Ελλάδα τα PRIVATE EQUITY FUNDS, κυρίως λόγω των σοβαρών προβλημάτων στο τραπεζικό σύστημα της χώρας και της δυσκολίας εύρεσης χρηματοδοτήσεων για τις επιχειρήσεις. Τα PRIVATE EQUITY FUNDS κατά βάση επενδύουν ιδιωτικά κεφάλαια μοχλευμένα με τραπεζικό δανεισμό από πηγές Εθνικές και Ευρωπαϊκές (όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) για την πλήρη εξαγορά, την αγορά πλειοψηφικού και ενίοτε μειοψηφικού πακέτου μετοχών ιδιωτικών επιχειρήσεων. 

Ο στόχος του PRIVATE EQUITY FUND

Τα funds εξαγοράζουν μετοχές εταιριών με σκοπό να τις μεταπωλήσουν μετά από ένα χρονικό διάστημα, συνήθως πενταετία. Στο διάστημα αυτό υλοποιείται το επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) της εταιρίας το οποίο έχει καταπονηθεί πριν από την είσοδο του fund στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας. Συνήθως επενδύουν σε εταιρίες startups, ή σε εταιρίες με κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα στον κλάδο τους . Σε κάθε περίπτωση πάντως για να επενδύσουν απαιτείται η ύπαρξη ενός ρεαλιστικού, αναλυτικού business plan με το οποίο θα πειστούν ότι στο διάστημα υλοποίησης της επένδυσης θα πετύχουν το στόχο τους, που είναι η αύξηση της αξίας της μετοχής της εταιρίας, μέσω της αύξησης των πωλήσεων και της συσσώρευσης κερδών στην καθαρή της θέση. Πριν την υπογραφή του συμβολαίου εξαγοράς, προηγείται ο έλεγχος due diligence για όλα τα νομικά, εταιρικά, χρηματοοικονομικά, λογιστικά και φορολογικά δεδομένα καθώς και για την καταγραφή και αποτίμηση της περιουσίας της εταιρίας. Ακολουθεί η υπογραφή του συμβολαίου εξαγοράς και όλες οι νομικές διατυπώσεις. Η σύμβαση εξαγοράς περιλαμβάνει τους όρους και το τίμημα εξαγοράς, αλλά και τους όρους εξόδου του επενδυτή ή άλλων μετόχων από το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας. Επίσης ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ υφιστάμενων και νέων μετόχων, τα δικαιώματά τους αλλά και τις υποχρεώσεις τους.

Ο στόχος της εταιρίας

Οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο ποσοστό της αγοράς. Εύλογο είναι το ερώτημα του επιχειρηματία «να βάλω ξένο επενδυτή στην οικογενειακή μου επιχείρηση;». Οι βασικότεροι λόγοι που οδηγούν τις εταιρίες στην αναζήτηση χρηματοδότησης από Funds είναι η δυσκολία ή οι δυσμενείς όροι τραπεζικής χρηματοδότησης, η έλλειψη διάδοχης κατάστασης, αλλά και η ανάγκη υλοποίησης επιχειρηματικού σχεδίου που θα οδηγήσει την εταιρία σε ανώτερο επίπεδο στο οποίο ενδεχομένως δε θα μπορούσε να φτάσει χωρίς τα κεφάλαια, την εμπειρία, την τεχνογνωσία και το κύρος των στελεχών και των συνεργατών του επενδυτικού σχήματος.

Τα αποτελέσματα της εξαγοράς

Τα οφέλη από την είσοδο ενός PRIVATE EQUITY FUND στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας είναι ξεκάθαρα.

• Εισροή χρημάτων στους λογαριασμούς των υφιστάμενων μετόχων από την πώληση των μετοχών.
• Εισροή κεφαλαίων στους λογαριασμούς της εταιρίας από την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου με την είσοδο του νέου μετόχου.

Τα παραπάνω ποσά καθορίζονται καταρχήν από την αποτίμηση της αξίας της μετοχής της εταιρίας που θα πρέπει να προηγηθεί και είναι αντικείμενο συμφωνίας με τους επενδυτές.

• Αύξηση του κύρους και βελτίωση της θέσης της εταιρίας στην αγορά έναντι ανταγωνιστών, τραπεζών, προμηθευτών.
• Αύξηση της δυναμικής της εταιρίας για να μπορέσει να αλλάξει επίπεδο και να αναπτυχθεί ταχύτερα.
• Δυνατότητα πραγματοποίησης επενδύσεων σύμφωνα με το επιχειρηματικό σχέδιο χωρίς επιπλέον δανειακή επιβάρυνση και δέσμευση περιουσίας.

Πρέπει όμως να είναι ξεκάθαρο ότι σε αυτή την περίπτωση η εταιρία ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια του οικογενειακού της χαρακτήρα. Και αυτό αποκτά μεγαλύτερη σημασία όταν μιλάμε για την Ελληνική οικογενειακή επιχείρηση τα επιτεύγματα της οποίας είναι συχνά ο καρπός του μόχθου μιας οικογένειας για σχεδόν μία ολόκληρη ζωή. Όταν μπαίνει νέος επενδυτής στην εταιρία αυτό σημαίνει στην ουσία την ύπαρξη ενός ακόμη συνεταίρου με ότι αυτό συνεπάγεται στη λήψη αποφάσεων, στον έλεγχο των πεπραγμένων αλλά και στην τήρηση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που προβλέπει η σύμβαση εξαγοράς. Η σύμβαση προβλέπει συγκεκριμένα σε ποιο βαθμό συμμετέχουν οι νέοι επενδυτές στη λήψη αποφάσεων, καθώς και ποιες αποφάσεις θα πρέπει να έχουν ομοφωνία μεταξύ των μετόχων για να υλοποιηθούν. Καθορίζει επίσης το είδος και το ύψος των απολαβών των διοικούντων της εταιρίας σε χρήμα και σε είδος και τις ρήτρες για ενδεχόμενη μη τήρηση των όρων της από τα μέρη.

Συμπέρασμα

Η χρηματοδότηση από PRIVATE EQUITY FUNDS αποτελεί μία πολύ σημαντική εναλλακτική για την Ελληνική επιχείρηση που έχει πλάνο και προοπτικές ανάπτυξης. Τα οφέλη που αποκομίζει είναι πολύ σημαντικά όχι μόνο χρηματοοικονομικά αλλά και σε επίπεδο κύρους και γνώσεων καθώς τα στελέχη των FUNDS είναι επιχειρηματίες και στελέχη πολύ υψηλού επιπέδου με τεράστια εμπειρία και γνώση της αγοράς. Η απόφαση ανήκει στον επιχειρηματία που θα πρέπει να απαντήσει με ειλικρίνεια στα εξής:

I. Έχει προοπτική ανάπτυξης η εταιρία;

II. Έχει οργανωμένο πλάνο ανάπτυξης;

III. Υπάρχει ισχυρή επιθυμία για ανάπτυξη;

IV. Έχουν η εταιρία και τα στελέχη της το κύρος, τις γνώσεις και τις δυνάμεις για να πετύχουν ισχυρή ανάπτυξη; 

V. Μπορεί να την χρηματοδοτήσει με ίδια κεφάλαια;

VI. Έχει πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό;

VII. Οι όροι δανεισμού είναι συμφέροντες;

VIII. Υπάρχει η διάθεση για συνεργασία, παραχώρηση δικαιωμάτων και λήψη αποφάσεων από κοινού;

IX. Υπάρχει διάδοχη κατάσταση για να μεταβιβαστεί το μερίδιο σε επόμενες γενιές;

Αν απαντηθούν τα παραπάνω ερωτήματα, ο επιχειρηματίας θα είναι σε θέση να αντιληφθεί καλύτερα ποια είναι η βέλτιστη απόφαση για τον ίδιο και την επιχείρησή του.